Lokomotywy serii EP05, EP08 oraz EP23 :



Lokomotywa elektryczna serii EU05/EP05

Lokomotywy serii EU05 pojawiły się w Polsce w 1960 roku w liczbie 30 sztuk. Wyprodukowane zostały w Zakładach im. W. I. Lenina w PilĽnie (Zavody im. V. I. Lenina - Plzeń) należ±cych do grupy "Skoda" i były podówczas najnowocze¶niejsze na PKP. po katastrofie w BednarachByły one produkowane na podstawie licencji szwajcarskiej i były jednycm z szeregu typów o podobnej konstrukcji sprzedawanych m. in. do ZSRR, Bułgarii i eksploatowanych przez CSD. Jako pierwsze na PKP miały całkowicie odspręzynowane silniki trakcyjne (zwieszone na ostojach wózków), w zwi±zku z czym napęd jest (rychło będzie to czas przeszły jako, że ostatnie egzemplarze tej lokomotywy dogorywaj± w 2000 roku) przenoszony na zestawy za pomoc± sprzęgieł ta¶mowych systemu Secheron. Dzięki temu lokomotywa mogła prowadzić poci±fgi pasażerskie z prędko¶ci± do 125 km/h, a towarowe - do 100 km/h. Od roku 1970 rozpoczęto wymianę przekładni głownych, zwiększaj±c ich przełożenie. Spowodowało to zwiększenie prędko¶ci maksymalnej do 160 km/h, co zostało okupione zmniejszeniem mocy (fakt ten został odnotowany nawet w materiałacvh firmy "Skoda"). Tak przebudowana lokomotywa otrzymała oznaczenie EP05 i nadaje się tylko do prowadzenia poci±gów pasażerskich. Jednocze¶nie zmianiono jej lokomotywy EP05 w podwojnej trakcji (w tym celu przerobiono niezbyt skutecznie czesc z nich) jako pierwsze prowadzily pociagi z predkoscia 160km/h malowanie z seledynowo-zielonego na pomarańczowo-czerwone (przej¶ciowo tylko pomarańczowe). Do dzi¶ sa to najszybsze lokomotywy PKP. Pocz±tkowo nie mogły one rozwin±ć swojej prędko¶ci maksynmalnej z powodu braku odpowiednich linii i prowadziły poci±gi z prędko¶ci± zaledwie 130 km/h na linii poznańskiej (dzi¶ czę¶ć E20). Na drugiej naprawie głownej przystosowano dwie lokomotywy (nr 14 i 06) do rozrz±du wielokrotnego. Wykonano na nich dodatkowe sprzęgi pneumartyczne typu Z do automatycznego zamykania drzwi). PóĽniej takie zmiany zastosowano jeszcze na kilku lokonmotywach, jednak była to przeróbka nieudfana. W pozostałych lokomotywach zastosowano tylko wyprowadzenie sprzęgów typu Z wg projektów lokomotywowni: pocz±tkowo Jerzego Lachowskiego, a następnie ww. Spróbowano także dokonać wymiany silników trakcyjnych 3AL4846ZT na 7AL 4846ZT pochodz±cych z podobnej lokomotywy dwuczłonowej ET40 i maj±ce już sprzęgła Cardana. Następnie podjęto próbę adaptacji tej lokomotywy do ruchu szybkiego wobec opóĽniaj±cego się wprowadzenia nowej lokomotywy EP09. Lokomotywa EP40-41 przejeĽdziła jedne przebieg, po czym okazało się, że jest ona zbyt uproszczona. Lokomotywy EP05 rozpoczęły jako pierwsze ruch z prędko¶ci± 160 km/h po dopuszczeniu tej prędko¶ci obraz przedstawiajacy lokomotywe EP08, namalowany przez wlasciciela strony dla maszynisty I.Krajewskiego na Centralnej Magistrali Kolejowej, gdzie poci±gi prowadziły w podwójnej trakcji, często jednak jako dwie nie poł±czone lokomotywy, z których druga wł±czała się tylko w cięższych momentach. Po wprowadzeniu prototypów lokomotywy EP09 (nr 1 i 2), które skierowano do Krakowa, lokomotywy te ubezpieczały z Warszawy poci±gi prowadzone nowymi lokomotywami i niejednokrotnie para lokomotyw EP05 jechała awaryjnie po poci±g do Krakowa, z powodu awarii lokomotywy EP09. Lokomotywy braly udział w próbach uderzeniowych szyb klejonych na CMK, gdzie udało się osi±gn±ć prędko¶ci uderzenia rzędu 300 km/h (względne). Jest to więc lokomotywa o znaczeniu historycznym, która odegrała bardzo ważn± rolę w rozwoju dużych prędko¶ci na PKP. Należy podkre¶lić, że lokomotywy tej seri stacjonowały w kilku lokomotywowniach w kraju, ale zosatły ostatecznie zgrupowane w Lokomotywowni Warszawa Olszynka Gorchowska, która przez pewien czas pełniła rolę bazy najszybszego ruchu. Na Olszynce stacjonowało już tylko 27 lokomotyw tej seri, jako że 3 (09, 19, 12) zostały skasowane jako EU05 po wypadkach. Mogę odst±pić kilka ksi±żek po¶wieconych lokomotywom EU05, a tak że oczekuję na szczegóły z ich historii.


zdjęcia lokomotyw EP05 na zachodniej głowicy dworca wschodniego były ozdob± niektórych rozkładów jazdy... fot.J. Weselik ...w tle budynki przy ulicy Targowej (rozkład z roku 1994), fot.Grzegorz JóĽwickipismo dotycz±ce przebudowy lokomotyw EU05 na EP05


Lokomotywa EP08 (typ fabryczny 201 E)

Jest to wersja lokomotywy EU07 (4E) przystosowana do większej prędko¶ci. Pocz±tkowo 160 km/h, a następnie 140 km/h. Pierwsze egzemplarze były wyposażone w łożyska ¶lizgowe o smarowaniu cisnieniowym, wału dr±żonego. Nie dało to dobrych rezultatów i lokomotywy te zostały przerobione na EU07 ( 241, 242, 243, 244). Lokomotyw EP08 było ostatecznie 10: 001, 006, 007, 008, 009, 010, 011, 012, 013, 014, 015 (zniszczona w katastrofie w Bednarach). Lokomotywy były wyposażone jako pierwsze na PKP w szyby klejone wielowarstwowe (grubo¶ć 14 mm), elektrogrzewcze. Szyby te miały także lokomotywy przerobione na EU07 oraz niektóre inne EU07.


intercity z Poznania prowadzony przez EP08 oraz 'Kujawiak' z Bydgoszczy wjezdzaja rownolegle w stacje Kutno - zdjecie wykonane z pociagu Kopernik. w tle pusta gorka rozrzadowaobraz przedstawiajacy lokomotywe EP08, namalowany przez wlasciciela strony dla maszynisty A.¦liwski